استفاده از محصولات استومی
1. کیسه استومی چیست؟
2. کیسه کلستومی دائمی چیست؟
3. نخستین کیسه استومی مدرن در چه تاریخی و چگونه ساخته شد؟
4. هدف استفاده از کیسه استومی چیست؟
5. آیا کیسههای مخصوص استومی انواع مختلفی دارند؟
6. کیسههای ته بسته کلوپلاست چه خصوصیاتی دارند؟
7. کیسههای تهباز کلوپلاست چه خصوصیتی دارند؟
8. کیسههای شیردار کلوپلاست چه خصوصیاتی دارند؟
9. چگونه میتوان از کیسههای یک تکه استفاده نمود؟
10. روش مصرف کیسههای دو تکه آلترنا چیست؟
11. برای انتخاب کیسه مناسب چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟
12. کیسه را چند بار در روز باید تعویض نمود؟
13. چه زمانی برای تعویض کیسه مناسب است؟
14. چگونه باید کیسه قبلی را از بدن جدا نمود؟
15. پس از تعویض کیسه با محتویات آن چه باید کرد؟
16. برای خشک کردن اطراف استوما قبل از چسباندن کیسه چه باید کرد؟
17. چگونه میتوان کیسههای تهباز را تخلیه نمود؟
18. چه مواردی موجب نشت از کیسههای استومی میشود؟
19. آیا میتوان برای برطرف کردن نشت چسب پایه از چسب یا خمیر استفاده کرد؟
20. در صورت جمع شدن گاز در کیسه چه باید کرد؟
21. چگونه میتوان از کیسههای استومی نگهداری کرد؟
22. چسب پایه محدب (Convex) چیست و در چه مواردی استفاده میشود؟
23. سیستم درناژ شبانه که در یوروستومی به کار میرود چیست؟
24. آیا میتوان کیسه استومی را تمیز نمود و مجدداً مورد استفاده قرار داد؟
25. پانسمان محافظ استومی شرکت کلوپلاست در چه مواردی مورد استفاده قرار میگیرد؟
26. کرم محافظ کامفیل (Cream barrier) در چه مواردی استفاده میشود؟
27. کمربند استومی چیست؟
28. خمیر استومی چیست؟
کیسه استومی چیست؟
بطور کلی کیسه استومی عبارت است از یک کیسه از جنس پلاستیک مخصوص بعلاوه چسب ویژه که کیسه را به بدن فرد میچسباند و محتویات خروجی استوما را در خود نگه میدارد. امروزه کیسههای استومی گاهی بر اساس مورد مصرف آنها نامگذاری میشوند؛ بطور مثال کیسه کلستومی، که برای جمع آوری خروجی کلستومی بکار میرود و یا کیسه یوروستومی، که برای جمعآوری و نگهداری ادرار خارج شده از یوروستومی مورد استفاده قرار میگیرد.
کیسه کلستومی دائمی چیست؟
کیسه کلستومی دائم یا کیسه کلستومی دائمی عبارت بوده از کیسهای از جنس لاستیک که توسط تسمهای به بدن بیمار متصل میشده است. دههها قبل، تا پیش از اختراع کیسههای یکبار مصرف در دهه شصت میلادی توسط کلوپلاست، از این نوع کیسهها استفاده میشده ولی امروزه دیگر استفاده از آنها منسوخ شده است و با توجه به مشکلات و عوارض زیاد دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرند و در دسترس نیز نمیباشند.
نخستین کیسه استومی مدرن در چه تاریخی و چگونه ساخته شد؟
تولید اولین کیسه استومی به شکل امروزی منشاء تولد کمپانی کلوپلاست دانمارک شد:
در سال 1954 پرستار دانمارکی الیز سورنسن (Elise Sorensen) با مشاهده وضعیت اسفبار خواهرش، که برای نجات از سرطان کولون تحت عمل جراحی کلستومی قرار گرفته بود، بسیار تحت تاثیر قرار گرفت. او از خواهرش میشنید که چگونه ترس از نشت ترشحات کلستومی زندگی اجتماعی وی را مختل و او را منزوی کرده است. الیز افکار خود را معطوف بر یافتن راه حلی برای این مشکل بزرگ نمود.
نتیجه این تلاش فکری، ایده ساخت یک کیسه چسبدار بود تا از نشت ترشحات جلوگیری کند. این ایده میتوانست به خواهرش و هزاران انسان دیگر نیز که از این مشکل رنج میکشیدند، کمک کند تا دوباره به زندگی طبیعی بازگردند. اما این فقط یک ایده بود و باید به نحوی تجسم واقعی مییافت.
الیز با تولیدکنندگان مختلفی ارتباط برقرار کرد، اما همگی دست رد بر سینه او زدند. سرانجام الیز به سراغ آقای لوئیز هانسن رفت، که یک تولید کننده محصولات پلاستیکی بود، و بر ایده خود پافشاری کرد. پاسخ دوباره منفی بود. داستان میتوانست در همین جا به پایان برسد. اما همسر آقای هانسن، که خود نیز یک پرستار بود، پی به ارزش واقعی این ایده برد و هانسن را ترغیب به پذیرش همکاری نمود ... و این آغاز تولید اولین "کیسه کلستومی دانمارکی" به عنوان اولین کیسه استومی مدرن در دنیا و تولد شرکت کلوپلاست بود.
هدف استفاده از کیسه استومی چیست؟
استفاده از کیسه مخصوص استومی در درجه اول به مدیریت ترشحات (ادرار و مدفوع) خروجی از استوما کمک میکند و در درجات بعدی از استوما و پوست اطراف آن محافظت کرده و گاز و بوی خروجی از استوما را نیز به خوبی کنترل میکند.
در کل استفاده از کیسه موجب راحتی و اطمینان استومیت میشود و به حفظ ارتباطات و فعالیتهای اجتماعی وی کمک زیادی میکند.
آیا کیسههای مخصوص استومی انواع مختلفی دارند؟
بله- امروزه بیش از نیم قرن از ابداع نخستین کیسه استومی میگذرد. در چند دهه اخیر، طراحان با استفاده از تکنولوژیهای جدید، انواع نوینی از کیسهها را طراحی نمودهاند که با هدف راحتی بیشتر بیماران در اختیار آنها قرار میگیرد. به طور کلی سیستم کیسه مخصوص استوما را میتوان به دو گروه کلی سیستم کیسه های یک تکه و سیستم کیسه های دو تکه تقسیمبندی نمود.
هر کدام از این گروهها خود شامل سه دستهبندی جدا میشوند که شامل کیسه ته باز یا قابل تخلیه، کیسه ته بسته و کیسه شیردار میشود. همچنین بسیاری از کیسهها انواع از قبل بریده شده و قابل برش دارند که امروزه استفاده از آنان بسیار محدود شده و تنها برای افرادی که استومای کاملا گرد و مدور دارند قابل توصیه است. کیسهها از نظر رنگ نیز به دو گروه مختلف تقسیمبندی میشوند که شامل کیسههای شفاف و کیسههای مات میشود. کیسههای شفاف معمولاً پس از انجام عمل جراحی مورد استفاده قرار میگیرند تا پزشک و کادر درمانی بتوانند مقدار مواد دفعی و کیفیت آن را بسنجند.
کیسه های ته بسته کلوپلاست چه خصوصیاتی دارند؟
کیسههای ته بسته از انتها باز نیستند و قابل تخلیه نمیباشند. در صورت نیاز به تخلیه کیسه ته بسته، کیسه برداشته شده و تعویض میگردد. این کیسهها در افراد دارای کلستومی قابل استفاده هستند.
انواع همرنگ با بدن برای جلوگیری از تعریق پوستی و احساس راحتی بیشتر پوشش پارچهای دارند. جنس کیسه طوری است که کمترین سر و صدا و خشخش را ایجاد میکند. این کیسهها قابل شستو شو هستند و برای جذب بو و گاز فیلترهای مخصوصی دارند.
کیسههای تهباز کلوپلاست چه خصوصیتی دارند؟
این کیسهها ته باز هستند و در صورت نیاز به تخلیه، انتهای کیسه به راحتی قابل تخلیه میباشد.
این کیسه را میتوان بلافاصله بعد از جراحی در افراد دارای ایلئوستومی و کلستومی مورد استفاده قرار داد. به منظور جمعآوری ترشحات آبکی یا حجم زیاد از اطراف استوما و همچنین ترشحات فیستولهای زخم نیز میتوان از کیسههای تهباز استفاده کرد.
این کیسهها انواع همرنگ با بدن نیز دارند و به منظور احساس راحتی بیشتر و کاهش میزان تعریق پوستی پوشش پارچهای خارجی دارند. این کیسهها قابل شستوشو هستند و جنس آنها به صورتی است که کمترین سر و صدا و خش خش را ایجاد میکنند.
کیسه های شیردار کلوپلاست چه خصوصیاتی دارند؟
این کیسهها دارای شیر انتهایی هستند و در صورت نیاز به تخلیه، ادرار به راحتی از شیر انتهایی آنها قابل تخلیه میباشد. یوروستومیت ها با انواع مشکلات ادراری میتوانند از این کیسهها استفاده کنند.
این کیسهها قابل شستوشو میباشند و برای احساس راحتی و کاهش تعریق پوستی پوشش پارچهای دارند. انواع همرنگ پوست بدن این کیسهها موجود است و بلافاصله پس از انجام جراحی نیز قابل استفاده میباشند.
این کیسهها دریچهای یک طرفه دارند که ادرار داخل کیسه به سمت استوما باز نمیگردد.
چگونه میتوان از کیسه های یک تکه استفاده نمود؟
- نخستین اقدام برای تعویض کیسه این است که وسایل مورد نیاز خود را در یک مکان جمعآوری کنید. این وسایل شامل کیسه جدید، قیچی، خودکار، اندازهگیر مخصوص استوما که در جعبه کیسهها موجود است، خمیر در صورت نیاز و کیسه یا سطل زباله، جهت دور انداختن وسایل استفاده شده، دستمال کاغذی میباشد.
- کیسه قبلی را بردارید و دور بیاندازید. برای برداشتن کیسه کافی است لبههای آن به آرامی از سمت بالا به پایین از پوست جدا کنید. سعی کنید پوست را با یک دست نگاه دارید تا آزار نبیند. اگر کیسه ته باز است گیره انتهای آن را بردارید و برای مصرف مجدد نگاه دارید.
- پوست اطراف استوما را به خوبی تمیز کنید. برای تمیز کردن پوست اطراف استوما بهتر است از آب و صابون ملایم یا شامپو بچه استفاده کنید ومطمئن شوید که اثری از صابون و چربی روی پوست اطراف استوما باقی نماند و پوست کاملاً خشک باشد.
- قطر استوما را با استفاده از اندازهگیر مخصوص مشخص کنید. سعی کنید کوچکترین دهانه را که با اطراف استوما متناسب است انتخاب کنید.
- اندازه مشخص شده را با استفاده از الگوی پشت چسب کیسه به وسیله قیچی جدا کنید و چسب کیسه را به آرامی و با دقت اطراف استوما قرار دهید. دقت کنید چسب با خود استوما در تماس نباشد.
- کاغذ پشت چسب کیسه را برداشته و دور بیاندازید.
- اگر از خمیر استفاده میکنید، خمیر استومی را نیز اطراف استوما قرار دهید.
- دهانه چسب کیسه را در مرکز استوما با دقت روی پوست اطراف استوما قرار دهید. چسب را کمی ماساژ دهید تا خوب به پوست بچسبد (پوشش چسب کاغذی را بردارید و آن را بچسبانید).
- پس از اطمینان از آویزان شدن کیسه به صورت مستقیم، در صورتی که انتهای کیسه باز است آن را ببندید و در صورتی که کیسه شیردار است با چرخاندن شیر تخلیه از بسته بودن آن اطمینان حاصل کنید.
روش مصرف کیسههای دو تکه آلترنا چیست؟
- قطر استوما را توسط اندازهگیر مخصوص، معین کنید.
- اندازه مورد نظر را بر روی چسب پایه با قیچی مخصوص برش دهید.
- کاغذ محافظ چسب پایه را از روی آن بردارید.
- چسب پایه را به آرامی و با دقت بر روی پوست اطراف استوما قرار داده، کمی ماساژ دهید تا خوب بچسبد.
- پس از اطمینان از باز بودن قفل مخصوص، کیسه را بر روی چسب پایه بگذارید و با کمک انگشتان از پایین کیسه به سمت بالا حرکت دهید تا مطمئن شوید که کیسه کاملا در جای خود قرار گرفته است.
- سپس قفل مخصوص اتصال کیسه و چسب پایه را ببندید، با شنیدن صدای کلیک، کیسه قفل شده است و نیازی به اعمال هیچگونه فشاری نیست.
- جهت برداشتن کیسه از روی چسب پایه، گیره کوچک روی قفل را با انگشت فشار دهید تا قفل باز شود.
- پس از باز شدن قفل، گیره را به آرامی به سمت بالا و خارج بکشید تا کیسه از چسبپایه جدا شود. در این حالت جدا کردن چسبپایه بسیار آسان است.
- برای برداشتن چسب پایه باید ابتدا لبههای چسب به آرامی و با دقت از پوست جدا شود. سپس پوست با یک دست حمایت و چسب با دست دیگر از روی پوست برداشته میشود.
برای انتخاب کیسه مناسب چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟
استفاده صحیح از کیسه استومی مناسب مهمترین نقش را در کیفیت زندگی یک استومیت ایفاء میکند. صدمات ناشی از استفاده از کیسههای غیر استاندارد به راحتی قابل جبران نیستند. بنابراین یکی از مسئولیتهای اساسی پرستار استومی ارائه راهنماییهای لازم به استومیت برای انتخاب مناسبترین گزینه از بین کیسههای مختلف استومی است. مناسبترین کیسه استومی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برای انتخاب کیسه استومی مناسب ارزیابی شرایط و نیازهای استومیت ضرورت دارد، برای نمونه:
- نوع استومی، اندازه و خصوصیات آن
- شرایط پوست اطراف استوما نظیر، چین و چروک، میزان تعریق و ...
- هرگونه عوارض استوما یا مشکلات پوستی
- آموزش پذیری و توانایی استومیت در نصب و تعویض کیسه
... و در نهایت راحتی و ترجیح خود استومیت که مهمترین عامل است.
انتخاب کیسه کاملا به شرایط فردی بیمار بستگی دارد و با در نظر گرفتن تمامی شرایط باید در مورد نوع کیسه تصمیمگیری شود. اولین نکتهای که در انتخاب کیسه باید مد نظر قرار گیرد، نوع استومی است.
معمولاً برای کلستومی از کیسههای ته بسته و برای ایلئوستومی از کیسههای ته باز قابل تخلیه و برای یوروستومی از کیسههای شیردار استفاده میشود که این مسئله نیز در شرایط مختلف قابل تغییر است. محل استوما نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و در انتخاب کیسه نقش تعیینکنندهای دارد.
وضعیت سلامتی بیمار، وضع اقتصادی و اجتماعی و سلامت روانی نیز از نکات قابل توجه است. برای مثال برای بیماری مسن با مشکل بینایی که مراقبی نیز ندارد، استفاده از سیستم دو تکه و قابل برش مناسب نیست.
کیسه را چند بار در روز باید تعویض نمود؟
تعداد دفعات تعویض کیسه به نوع استوما، محل قرارگیری استوما و مقدار مواد دفعی و قوام آن بستگی دارد. همچنین استفاده از کیسه مناسب و نصب درست آن، مدت زمان استفاده از کیسه را افزایش میدهد. عوامل دیگری مانند آب و هوا و میزان تعریق بدن، نوع پوست و میزان فعالیت و حتی سن نیز روی دفعات نیاز به تعویض کیسه اثر میگذارد. بعضی از کیسهها طوری طراحی شدهاند که برای سه تا هفت روز قابل استفاده هستند و بعضی دیگر نیز هر روز نیاز به تعویض دارند.
انتخاب کیسه مناسب، به تصمیمگیری شخصی بستگی دارد و بهتر است پس از استفاده از محصولات مختلف این انتخاب صورت گیرد. عوامل دیگری مانند وضعیت بیمه، وضعیت اقتصادی و قیمت این سیستمها نیز روی این تصمیم اثر دارد. به هر حال در صورتی که نیاز به تعویض مداوم کیسه باشد و کیسهها پس از مدت اندکی از بدن جدا گردد، بهتر است با پزشک یا پرستار در این زمینه مشورت شود. حتی مصرف داروهای خاص میتواند پوست اطراف استوما را تحت تاثیر قرار دهد و از مدت زمان چسبیدن کیسه روی پوست بکاهد.
چه زمانی برای تعویض کیسه مناسب است؟
برای تعویض کیسه باید زمانی انتخاب شود که عجله و استرس خاصی وجود نداشته و استوما نیز در حال فعالیت نباشد.
معمولا ًبهترین زمان برای تعویض کیسه در افراد مختلف متفاوت است و به فرد بستگی دارد. برای بیشتر افراد، استوما در ساعات اولیه صبح قبل از خوردن صبحانه فعالیت کمتری دارد.
بعضی از افراد ترجیح میدهند تعویض کیسه را پس از دوش گرفتن انجام دهند و افرادی نیز این کار را در ساعات پایانی روز و هنگام رفتن به رختخواب حداقل 2 ساعت پس از صرف شام انجام میدهند. ولی به هر حال باید به این نکته دقت کرد که در صورت پر شدن 3/1 کیسه و یا نشت آن در هر ساعتی از روز باید کیسه تعویض شود.
چگونه باید کیسه قبلی را از بدن جدا نمود؟
هنگام جدا کردن کیسه این کار را به ملایمت انجام دهید و هرگز عجله نکنید. هرگز چسب را با فشار و به سرعت از روی پوست جدا نکنید زیرا به پوست صدمه میزند.
برای برداشتن چسب بهتر است آن را در جهت رویش موها بکشید. ابتدا لبههای چسب را شل کنید و آن را از پوست جدا کنید و بعد به آرامی تمامی آن را بردارید. بهتر است این کار را از بالا شروع کنید و بعد قسمت پایین را بردارید که اگر حین تعویض کیسه، استوما فعالیت داشت، بتوانید مدفوع را با کیسه کنترل نمایید.
بعضی افراد برای برداشتن آثار چسب از آب ولرم استفاده میکنند و برخی ترجیح میدهند از پاککننده مخصوص چسب (Adhesive Remover) استفاده کنند. در صورت استفاده از پاککننده حتماً قبل از چسباندن کیسه جدید، باید پاک کننده را با آب و صابون از روی پوست پاک کرد. بعضی مواقع بلافاصله پس ازبرداشتن کیسه، پوست ممکن است صورتی یا قرمز و تیرهتر از قبل به نظر برسد. این حالت به زودی برطرف میشود. باقی ماندن قرمزی و تیرگی، نشان دهنده آزردگی پوستی است. بعد از برداشتن کیسه و قبل از چسباندن کیسه جدید باید موارد مرتبط با مراقبت از پوست اطراف استوما را درنظر گرفت.
پس از تعویض کیسه با محتویات آن چه باید کرد؟
در حد امکان بهتر است محتویات کیسه در توالت تخلیه کنید ولی در شرایطی که مجبورید میتوانید برای رفع بوی نامطبوع آن را داخل یک یا دو کیسه زباله قرار دهید، کیسهها را به خوبی گره زده، آن را داخل سطل زباله بیاندازید.
بهتر است در زمانهایی که خارج از منزل به سر میبرید، همواره چند کیسه زباله اضافی همراه داشته باشید تا در زمانهای مناسب بتوانید از آنها استفاده کنید. اگر از کیسههای دو تکه استفاده میکنید، میتوانید کیسه را داخل توالت تخلیه کرده، آن را بشویید و مجدد استفاده کنید. اگر از کیسههای ته باز با گیره (Clamp) استفاده میکنید، میتوانید با باز کردن گیره محتویات کیسه را داخل توالت تخلیه کنید. همواره یک گیره اضافی همراه داشته باشید.
حتماً پس از تعویض کیسه و جاگذاری آن دستهای خود را با آب و صابون شستشو دهید.
برای خشک کردن اطراف استوما قبل از چسباندن کیسه چه باید کرد؟
پس از حمام کردن یا شنا، برای خشک کردن پوست اطراف استوما بهتر است از حوله نرم و خشک و تمیز استفاده کنید. همچنین میتوانید از سشوآر روی پایینترین درجه استفاده کنید تا نواحی اطراف استوما بهتر خشک شود. دقت کنید هرگز سشوآر خیلی داغ را روی پوست نگیرید چون موجب تحریک پوستی میشود.
چگونه میتوان کیسههای تهباز را تخلیه نمود؟
بیشتر افراد ترجیح میدهند در حالت نشسته بر روی توالت این کیسهها را تخلیه کنند ولی بعضی نیز این کار را در حالت ایستاده انجام میدهند. هنگام باز کردن انتهای کیسه آن را طوری نگه دارید که دهانه خروجی کیسه به سمت بالا باشد. زمانی که انتهای کیسه را باز کردید، آن را به صورت مایل به سمت پایین نگاه دارید و با کنترل خروجی توسط انگشتان، اجازه دهید محتویات آن به تدریج تخلیه شود. پس از تخلیه تمام محتوای کیسه، بهتر است انتهای کیسه را پاک کنید. بعضی افراد انتهای کیسه را میشویند و بعضی دیگر آن را با دستمال توالت پاک میکنند. بعضی افراد نیز ترجیح میدهند هر دو کار را انجام دهند. در پایان، انتهای کیسه را جمع کرده و آن را ببندید. ñ
چه مواردی موجب نشت از کیسههای استومی میشود؟
عدم توجه به سایز و اندازه استوما در بریدن چسب پایه معمولاً موجب نشت خواهد شد. برای بریدن چسب پایه در سیستمهای قابل برش باید دقت زیادی داشت. اگر اندازه برش نسبت به سایز استوما کوچکتر باشد، با وارد کردن فشار به استوما موجب مشکلات استوما و حتی عدم کارکرد مناسب آن میشود. از طرفی بزرگ بریدن نیز موجب نشت خروجی استوما و نفوذ آن به زیر چسب و زود جدا شدن چسب پایه میگردد.
باید به این موضوع توجه داشت که تا هشت هفته اول پس از عمل جراحی، استوما امکان تغییر سایز و جمع شدن دارد در نتیجه بهتر است بر ای نصب کیسه در چند هفته اول پس از جراحی، استوما مرتب اندازه گیری شود تا از نشت جلوگیری شود.
- عدم تعویض چسب پایه برای مدت طولانی ریسک نشت را بالا میبرد؛ بنابراین بهتر است پس از طی مدت زمان مشخص، چسب پایه تعویض شود.
- استومایی که در محل مناسب نباشد، ریسک نشت را بالا میبرد از این رو بهتر است قبل از انجام عمل جراحی استوما به خوبی تعیین محل شود.
- یکی دیگر از علل نشت، جدا شدن چسب پایه هنگام فعالیت فیزیکی و ورزش است که برای جلوگیری از آن میتوان از کمربند استفاده کرد. کیسههای دوتکه کلوپلاست طوری طراحی شدهاند که به راحتی میتوان به آنها کمربند وصل کرد.
- فرو رفتگی استوما میتواند امکان نشت را بالا ببرد. برای برطرف کردن این مشکل بهتر است از چسب پایه محدب (Convex) استفاده شود.
- خشک و تمیز نبودن پوست هنگام نصب کیسه یکی دیگر ازعلل نشت میباشد. بهتر است برای تمیز کردن پوست اطراف استوما از صابونهایی که روغن زیادی در ساختمان آنها به کار رفته است استفاده نشود.
- چاقی و ناهموار بودن سطح شکم موجب نشت میشود، زیرا از درست چسبیدن چسب پایه جلوگیری میکند. برای برطرف کردن این مشکل میتوانید از خمیر مخصوص استومی کلوپلاست استفاده نمائید.
- چین و چروک پوستی ایجاد نشت میکند. برای برطرف نمودن این مشکل و صاف کردن ناحیه اطراف استوما میتوان از خمیر استومی استفاده کرد.
- مشکلات پوستی اطراف استوما از چسبیدن چسب پایه جلوگیری میکنند و سبب نشت میشوند. اگر دچار مشکلات پوستی اطراف استوما شدید حتماً با پرستار استومی یا پزشک خود مشاوره کنید و از پانسمانهای محافظ کلوپلاست استفاده نمائید. این پانسمانها از پوست اطراف استومی محافظت میکنند و موجب بهبود آن میشوند. استفاده از کرم کامفیل نیز در این موارد مفید است.
- اگر زاویه چسباندن کیسه مناسب نباشد، موجب جدا شدن و نشت آن خواهد شد. هر فرد با توجه به وضعیت بدنی و فرم شکم خود باید زاویه مناسبی را برای چسباندن کیسه رعایت کند.
- اگر کیسه به موقع تعویض نشود، ریسک نشت افزایش خواهد یافت. پس از اینکه یک سوم از حجم کیسه پر شد، حتماً اقدام به تعویض آن نمائید زیرا سنگین شدن کیسه موجب جدا شدن چسب پایه و نشت خواهد
- گرمای زیاد هوا نیز موجب تعریق و جدا شدن چسب پایه و نشت میشود. بهتر است در هوای گرم از چسبهای پایه قویتر استفاده شود.
آیا میتوان برای برطرف کردن نشت چسب پایه از چسب یا خمیر استفاده کرد؟
در صورت مشاهده نشت به هر مقدار سریع اقدام به تعویض کیسه نمایید. هرگز سعی نکنید چسب پایه کیسه را با چسب نواری به بدن محکم کنید. حتی در صورت نشت استفاده از خمیر کلوپلاست نیز مناسب نیست، زیرا با عدم تعویض کیسه، نشت همچنان ادامه مییابد و به پوست زیر چسب پایه و اطراف استوما آسیب میزند.
برای مراقبت از پوست اطراف استوما بهترین کار پیشگیری از آسیب رسیدن به آن است.
در صورت جمع شدن گاز در کیسه چه باید کرد؟
معمولاً کیسههای استومی دارای فیلتر هستند که گاز از آنها خارج میشود. انسداد فیلتر به وسیله مدفوع میتواند علت جمع شدن گاز در کیسه باشد که در این صورت بهتر است کیسه تعویض شود.
در صورت استفاده از کیسههای دو تکه، میتوان برای چند ثانیه کیسه را از پایه جدا نمود تا گاز تجمع یافته خارج شود. همچنین میتوان با سوزن مخصوصی که اغلب همراه با کیسهها عرضه میشود، فیلتر را باز کرد.
چگونه میتوان از کیسههای استومی نگهداری کرد؟
کیسههای استومی را همیشه باید در مکان خنک و خشک و دور از نور مستقیم خورشید نگه داشت. بهتر است در منزل همیشه تعدادی کیسه اضافی برای زمانی که دسترسی به کیسه به طور مقطعی وجود ندارد، نگهداری و سعی کنید به ترتیب از کیسههای قدیمیتر استفاده کنید تا زمان مصرف کیسهها طولانی نشود.
چسب پایه محدب (Convex) چیست و در چه مواردی استفاده میشود؟
چسب پایه در سیستم کانوکس شکل محدبی دارد و برای استوماهای فرورفته یا شکم نرم به کار میرود. این چسب پایه علاوه بر قابلیت انعطاف خوب، چسبندگی مناسبی نیز به پوست بیمار دارد و بدون اعمال فشار بر روی شکم با استفاده از سیستم حلقه شناور به کیسههای دو تکه وصل میشود و با کیسههای ته باز و ته بسته قابل استفاده است.
سیستم درناژ شبانه که در یوروستومی به کار میرود چیست؟
از آنجا که ادرار به طور مداوم از یوروستومی خارج میشود و به داخل کیسه میریزد، یوروستومیتها بهتر است از سیستم تخلیه شبانه استفاده کنند. زیرا در صورت عدم استفاده از این سیستم مجبورند شبها بیدار شوند و کیسه پر شده را تخلیه نمایند.
عدم استفاده از سیستم درناژ شبانه ریسک نشت کیسه را بالا میبرد. سیستم درناژ شبانه از یک لوله تشکیل شده است که از طرفی به شیر تخلیه کیسه یوروستومی وصل میشود و از طرف دیگر به یک کیسه جمعکننده اتصال مییابد که در کنار تختخواب قرار میگیرد. به این ترتیب ادرار شبانه از کیسه نشت نمیکند و به کیسه ثانویه منتقل میشود.
آیا میتوان کیسه استومی را تمیز نمود و مجدداً مورد استفاده قرار داد؟
بله- بعضی از کیسهها طوری طراحی شدهاند که قابل تخلیه هستند و مجدداً مورد استفاده قرار میگیرند.
بهتر است هنگامیکه کیسه روی بدن قرار دارد از تمیز کردن آن خودداری کنید زیرا این کار بسیار دشوار است. میتوانید انتهای کیسهها را با دستمال توالت تمیز کنید. اگر مدفوع داخل کیسه چسبیده است، برای پاک کردن آن آب را با فشار به داخل آن وارد کنید تا مدفوع خارج شود. اضافه کردن مقداری روغن بچه یا روغن مخصوص لغزنده کردن کیسه استومی به خروج مدفوع هنگام تخلیه کمک میکند و باعث میشود مدفوع بالای کیسه جمع نشود.
اگر از سیستم دو تکه استفاده میکنید، گاهی ممکن است مقداری مدفوع داخل حلقه کیسه جمع شود موجب ناراحتی گردد، برای پاک کردن حلقه کیسههای دو تکه میتوانید از گوش پاککن استفاده کنید. یوروستومیتها باید هر روز سیستم درناژ شبانه خود را تمیز کنند. بهتر است برای شستوشوی سیستم تخلیه شبانه از محلول رقیق سرکه و آب استفاده کنید.
پانسمان محافظ استومی شرکت کلوپلاست در چه مواردی مورد استفاده قرار میگیرد؟
پانسمان محافظ استومی، یک لایه محافظ موثر برای حمایت از پوست و همچنین درمانی مناسب برای آسیبهای پوستی بیماران است. این پانسمان در نواحی اطراف استوما و فیستولهایی که در آنها پوست با ترشحات بدن از جمله مدفوع، ادرار و ....در تماس است، استفاده میشود و علاوه بر اینکه خاصیت چسبندگی مناسبی دارد، هنگام برداشتن اثری روی پوست باقی نمیگذارد و به خوبی انعطافپذیر است.
کرم محافظ کامفیل (Cream barrier) در چه مواردی استفاده میشود؟
کرم محافظ کامفیل درمان و محافظ ایدهآلی برای پوست خشک آسیبدیده اطراف استوما یا فیستول که با ترشحات بدن در ارتباط بوده میباشد.
کمربند استومی چیست؟
شرکت کلوپلاست کمربند ویژهای برای استفاده با انواع کیسههای دو تکه دارد. استومیتهایی که فعالیت بدنی زیادی دارند برای محافظت بیشتر از سیستم کیسه و چسبپایه ترجیح میدهند از کمربند استفاده کنند. استفاده از کمربند مدت استفاده از کیسه را افزایش میدهد و به این ترتیب اطمینان خاطر بیشتری برای بیمار ایجاد میکند.
خمیر استومی چیست؟
از خمیر کلوپلاست برای نشت بندی دور استوما استفاده می شود تا ترشحات خروجی به زیر چسب وارد نشوند و آن را از جای خود بلند نکنند. همچنین برای هموار کردن چین و چروک پوست اطراف استوما ایده آل است تا چسب کیسه تثبیت و دوام بهتری روی پوست بیابد.
لینکهای مرتبط:
شناخت استوما و انواع آن
علل ایجاد استومی
روشهای جراحی استومی
عوارض استومی
شستشوی کلستومی (Irrigation)
مراقبت از پوست اطراف استوما
زندگی با استومی
تغذیه و استوما
مسائل خاص یوروستومیتها
مسائل و مشکلات گروههای خاص
برخی سوالات متداول
|